COĞRAFİ İŞARET
Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikler bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir. Coğrafi işaretler, aşağıda belirtilen özelliklerine göre menşe adı ya da mahreç işareti olarak tescil edilir:
üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerin tümü bu coğrafi alanın sınırları içinde gerçekleşen ürünleri
tanımlayan adlar menşe adıdır.
b) Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, bölge veya ülkeden kaynaklanan, belirgin bir
niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından bu coğrafi alan ile özdeşleşen, üretimi, işlenmesi
ve diğer işlemlerinden en az biri belirlenmiş coğrafi alanın sınırları içinde yapılan ürünleri
tanımlayan adlar mahreç işaretidir.
(2) Coğrafi bir yer adı içermese dahi birinci fıkrada yer alan şartları taşıyan bir ürünü
belirtmek için geleneksel olarak kullanılan, günlük dilde yerleşmiş ve coğrafi bir yer adı
içermeyen adlar da menşe adı veya mahreç işareti olabilir.
(3) Menşe adı veya mahreç işareti kapsamına girmeyen ve ilgili piyasada bir ürünü tarif
etmek için geleneksel olarak en az otuz yıl süreyle kullanıldığı kanıtlanan adlar, aşağıdaki
şartlardan en az birini sağlaması hâlinde geleneksel ürün adı olarak tanımlanır:
a) Geleneksel üretim veya işleme yöntemi yahut geleneksel bileşimden kaynaklanması.
b) Geleneksel hammadde veya malzemeden üretilmiş olması.
Aşağıda belirtilen gerçek ve tüzel kişiler başvuru hakkına sahiptir.
a) Sözkonusu ürünün üreticisi olan gerçek veya tüzel kişiler,
b) Tüketici dernekleri,
c) Konu ve coğrafi yöre ile ilgili kamu kuruluşları,
COĞRAFİ İŞARET TESCİL SÜRECİ
Türk Patent başvuruyu şekli açıdan inceler ve ( itiraz halinde ) gerektiğinde başvuru ile ilgili teknik bilgilerin kanıtlanması için başvuruyu bu konuda uzman bir veya birden fazla kamu kuruluşu veya üniversite veya tarafsız özel kuruluş tarafından incelenmesini talep eder. Bu durumda ilgilim kurum ve kuruluşa ödenecek inceleme ücreti ve Türk Patent in yapacağı hizmetler karşılığı alacağı ücret başvuru sahibi tarafından Kuruma ödenir.
Şekli incelemenin tamamlanması sonrası başvuru, Kurum tarafından Resmi Gazete ile yurt çapında dağıtımı olan en yüksek tirajlı günlük gazetenin ikisinde ve bir yerel gazetede ilan yoluyla yayınlanır. Başvurunun Resmi Gazetede ilanından itibaren 3 ( üç ay ) içinde ilgili herkes tescil talebinin geçersizliğine ilişkin Türk Patent nezdinde itirazda bulunabilir. Bu süre içerisinde herhangi bir itiraz yapılmamış ise ad veya işaret Resmi Gazetede yayınlanma tarihi itibari ile kesinlik kazanır. İtiraz olduğu takdirde; itirazın incelenmesi sonucunda biçim veya kapsam itibariyle değişikliğe uğramış şekliyle ve kapsamı açıkça belirtilerek yayınlanır ve tescil yayın tarihi itibariyle kesinlik kazanır ve coğrafi işaret siciline kayıt edilir.
Coğrafi işaret tescilinin koruma süresi tescil ile başlamış olup, süresiz olarak uzatabilir.
COĞRAFI İŞARET HAKKINA TECAVÜZ DURUMLARI
Tescilli coğrafi işaretin aşağıda belirtilen biçimdeki kullanımları coğrafi
işaret hakkına tecavüz sayılır:
a) Coğrafi işaret tesciline konu ürünün özelliklerini taşımadığı hâlde, coğrafi işaretin
ününden yarar sağlayacak şekilde ya da tescil kapsamındaki ürünler veya bunlarla
ilişkilendirilebilecek nitelikteki ürünlerle ilgili olarak coğrafi işaretin veya 46 ncı madde uyarınca kullanılması öngörülen amblemin ticari amaçlı olarak doğrudan veya dolaylı kullanımı.
b) Ürünün gerçek menşeini veya coğrafi işaretin tercümesini veya stilinde, tarzında,
tipinde, türünde, yöntemiyle, orada üretildiği biçimde gibi açıklamaları içerse bile coğrafi işaretin kötüye kullanımı, taklidi veya coğrafi işareti çağrıştıran şekilde kullanımı.
c) Coğrafi işareti taşıyan ürünün iç veya dış ambalajında, tanıtımında ya da ürünle ilgili
herhangi bir yazılı belgede, ürünün tescil kapsamındaki nitelikleri ile menşeine ilişkin olarak
yanlış veya yanıltıcı herhangi bir açıklama ya da işarete yer verilmesi.
ç) Coğrafi işarete ilişkin amblemin tüketiciyi yanıltıcı biçimde kullanımı.
Coğrafi işaret başvurusu yayınlandığı takdirde, başvuru sahibi, coğrafi işarete vaki tecavüzlerden dolayı hukuk ve ceza davası açmaya yetkilidir.